De Hollandse Waterlinie was eenhistorisch verdedigingsmiddel uit 1815. De linie is 85 kilometer en er staan vijftig forten en zes vestingsteden: Alkmaar, Muiden, Weesp, Naarden, Gorinchem en Woudrichem. De Hollandse Waterlinie is een belangrijke verdedigingslinie uit de Nederlandse geschiedenis. Door de waterlinie heeft Nederland de 1e wereldoorlog vermeden. De Nieuwe Hollandse Waterlinie isin plaats van deOudeHollandse Waterlinieuit eind17e eeuw en heeft vanaf 1871 deze nieuwe naam. Een belangrijk verschil tussen de oude en de nieuwe linie is dat de stad Utrecht nu binnen de linie valt.De waterlinie lag ten oosten en zuiden van de steden van Holland, 85 kilometer lang en 3 tot 5 kilometer breed. Er ligt ookeen eiland in de waterlinie, namelijkPampus.